Journal of Dental School
Volume:19 Issue: 1, 2001

Median Rhomboid Glossitis ضایعه آتروفیک ناحیه خلفی میانی سطح پشتی زبان با شیوع 3.34-0 درصد، معمولا بدون سمپتوم و با اتیولوژی نامشخص می باشد. به منظور بررسی رابطه بیماری دیابت با MRG در بیماران دیابتی مراجعه کننده به درمانگاه های بیمارستان شریعتی، طالقانی و انستیتو غدد و متابولیسم در ماه های آبان تا دی سال 1377، وجود این ضایعه در 220 بیمار دیابتی این مراکز به نحوی که تمام مراجعین در زمان اجرای تحقیق را شامل گردد، بررسی و با 220 نفر بعنوان گروه شاهد مقایسه شد. گروه شاهد از مراجعین دانشکده دندانپزشکی بوده به نحوی که از نظر سن و جنس با گروه شاهد Match و فاقد هر نوع بیماری سیستمیک، پروتز متحرک و یا عادت به دخانیات باشند انتخاب شدند. از 10 بیمار با MRG و 10 بیمار بدون MRG هر یک 2 اسمیرسیتولوژیک زبانی مربوط به ناحیه MRG و ناحیه قدامی سالم تهیه و از نظر وجود قارچ کاندیدا مطالعه شدند. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که در 10 بیمار دیابتی و 2 بیمار غیردیابتی ضایعه زبانی MRG وجود داشت که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (P<0.025) و نیز وجود قارچ کاندیدا در ناحیه MRG، 3.5 برابر ناحیه قدامی سالم همان افراد بود (P<0.06). یافته های فوق بر رابطه بیماری دیابت با MRG و نیز ارتباط این ضایعه با قارچ کاندیدا دلالت ندارد.

با توجه به اهمیت شاخصهای آناتومیک استخوان فک پایین در تشخیص استئوپوروز در زنان، تحقیق حاضر در سال 77-1376 به روش توصیفی تحلیلی انجام گردید. این تحقیق در مورد 86 بیمار مونث بالای 20 سال که جهت انجام رادیوگرافی پانورامیک به گروه رادیولوژی دهان و فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران مراجعه نموده بودند انجام گرفت. با استفاده از رادیوگرافی پانورامیک ارتفاع فک پایین در ناحیه سوراخ چانه ای، ارتفاع مرکز سوراخ چانه ای تا لبه تحتانی فک پایین، ضخامت کورتکس و فرم مورفولوژیک کورتکس تحتانی فک بعنوان شاخص در نظر گرفته شد. مراجعین انتخاب شده هیچکدام سابقه بیماری سیستمیک استخوان نداشته، از داروهای هورمونی استفاده نمی کردند و بیماری پریودنتال شدید نیز نداشتند. سپس ارتباط میزان تحلیل استخوان با عواملی چون سن، یائسگی، وضعیت تاهل، تعداد زایمان و میزان تحصیلات بررسی گردید. پس از محاسبات آماری نتایج بدین شرح حاصل شد: با افزایش سن میزان تحلیل استخوان افزایش یافته و با یائسگی و تعداد زایمانها این روند شدت بیشتری داشته است. از تغییر شاخصهای آناتومیک فک پایین می توان به میزان تحلیل استخوانها و تشخیص استئوپوروز پی برد و روند تحلیل استخوان فک پایین را از بعد کمی و کیفی پیگیری و مشخص نمود.

ضایعات مزمن پری اپیکال دندان مشتمل بر پاسخ التهابی مزمن در برابر تحریکات میکروارگانیسمی می باشند که طی آن بافت سخت استخوان آلوئل بوسیله بافت همبند (بافت گرانولاسیون) جایگزین می شود. نظر به حضور عوامل سیستم ایمنی در ضایعات مزبور، نقش پاسخهای ایمنی در این زمینه محقق شده است. در تحقیقاتی که تاکنون در زمینه ایمونوپاتوژنز ضایعات پری اپیکال انجام پذیرفته، از بین انواع ایمونوگلوبولینها بر روی IgE کار کمتری صورت گرفته است و از بین مطالعات انجام شده، بیشتر به بررسی سلولهای تولید کننده IgE و غلظت IgE در سرم خون افراد واجد این ضایعات پرداخته شده است. از آنجایی که احتمال دخالت واکنش ازدیاد حساسیت تیپ I در ضایعه پری اپیکال بواسطه حضور مست سلهای فراوان و هیستامین داده می شود، لذا این تحقیق را بر اساس روشن ساختن نقش IgE، بعنوان عامل اصلی ایجاد کننده واکنش ازدیاد حساسیت تیپ I، در گسترش اندازه ضایعات مزمن پری اپیکال و تخریب هر چه بیشتر بافت پایه ریزی نمودیم. برای این منظور تعداد 50 نفر از بیماران مراجعه کننده به دانشکده های دندانپزشکی دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی و تهران در سال 77-1376 بطور غیراحتمالی و آماده در دسترس انتخاب گردیدند. بیماران به دو گروه دارای ضایعات کوچکتر یا مساوی 5 میلی متر (حداکثر قطر رادیو گرافیک? 5 میلی متر) و ضایعات بزرگتر از 10 میلیمتر (حداکثر قطر رادیوگرافیک >10 میلی متر) تقسیم شدند. ضایعات پری اپیکال بدنبال کورتاژ ناحیه در طی جراحی اندودنتیک بدست آمده و پس از انجام کشت بر روی آنها، جهت بررسی غلظت IgE موجود در مایع رویی کشت به روش ELISA مورد مطالعه قرار گرفتند. حضور و میانگین غلظت IgE در ضایعات بزرگ، بترتیب حدود 69.2% و 19.9±24.01 IU/ml و در گروه ضایعات کوچک، بترتیب حدود 60% و 6.32±8.08 IU/ml برآورد شد. با انجام آزمونهای آماری Chi square و t مشخص گردید که از لحاظ آماری، تفاوت بین حضور IgE در گروه ضایعات بزرگ و گروه ضایعات کوچک، معنی دار نمی باشد. اما از نظر غلظت IgE بین دو گروه ضایعات بزرگ و کوچک اختلاف آماری معنی داری مشاهده شد (P<0.01). در مجموع از یافته های بدست آمده، مشخص گردید که با افزایش وسعت ضایعات مزمن پری اپیکال، به لحاظ آزاد شدن هر چه بیشتر آلرژنهای باکتریایی، شاهد بالا رفتن غلظت IgE می باشیم که می تواند زمنیه را برای بروز واکنش ازدیاد حساسیت تیپ I و تخریب هر چه بیشتر بافت فراهم آورد.

از آنجایی که بخش عمده ای از مراجعین بیمار به بخش جراحی دهان و فک و صورت را بیماران ترامائی تشکیل میدهند به لحاظ ارزیابی علل و عوارض جانبی این صدمات و نتایج حاصله از درمان مورد بررسی قرار گرفته است که با نگرش به نتایج حاصله به اصل پیشگیری بهتر از درمان می باشد پرداخته شود نتایج درمان در مقایسه با بررسی های به عمل آمده در کشورهای اروپایی و آمریکایی خوشبختانه برابری داشته است (اگر چه از حیث امکانات و وسایل و تجهیزات از شرایط ضعیف تری برخوردار بوده ایم مع الوصف در این مقاله ضمن بررسی اپیدمیولوژی، اتیولوژی، صدمات جانبی و عوارض درمان آسیبهای دهان و فک و صورت، نتایج حاصله از بررسی و معاینه 1698 بیمار مراجعه کننده به بخش جراحی دهان و فک و صورت بیمارستان آیت الله طالقانی در فاصله زمانی خرداد سالهای 74-1373، ارایه و مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج بدست آمده، نسبت مردان به زنان در کل 25.5 / 74.5 و متوسط سن 21.4±14.2 سال بود. نزاع و پس از آن تصادف در مردان، زمین خوردگی و پس از آن نزاع و تصادف در زنان، شایعترین علل بروز آسیب بودند.

عفونت هایی مانند هپاتیت B و C و نیز عفونت HIV که عامل مولد آنها در خون وجود دارد، ممکن است در جریان درمان های دندانپزشکی از فرد آلوده به فرد سالم منتقل شوند. از این رو، رعایت اصول استریلیزاسیون و حفاظت فردی در مطب های دندانپزشکی از اهمیت خاصی برخوردار است. ما در تحقیق حاضر، با تهیه پرسشنامه مناسب به بررسی عملکرد 450 تن از دندانپزشکان شرکت کننده در سی و هشتمین کنگره انجمن دندانپزشکی ایران پرداخته ایم. نتایج این تحقیق نشان داد که بیش از 69.4 درصد از دندانپزشکان همیشه در هنگام درمان دندانپزشکی از دستکش استفاده می کنند. این رقم در خصوص ماسک 82.1 درصد بود. استفاده از فور متداول ترین روش استریلیزاسیون در تحقیق حاضر بود. شایان ذکر است که فقط 10.4 درصد از کسانی که از فور استفاده می کردند، از زمان و دمای لازم برای استریلیزاسیون توسط این دستگاه آگاهی داشتند.

برخی اوقات درمان مال اکلوژن Cl II/2 با Deep bite شدید از لحاظ کلینیکی بسیار دشوار می باشد. چرا که کوچکترین تغییری ممکن است باعث عمیق تر شدن بایت بیمار گردد که با تماس دندانهای ثنایای پایین با کام یک بایت تروماتیک ایجاد خواهد نمود. درمان اینگونه بیماران نیاز به فهم دقیق مفاهیم رشد و اصول بیومکانیک دارد و باید از مکانوتراپی خاصی جهت درمان استفاده شود تا از هر گونه حرکت مزیالی دنتیشن (که باعث چرخش قدامی مندیبل و بدتر شدن بایت می گردد) جلوگیری شود. استفاده از (HPJH) High pull J hook head gear با استفاده از انکوریج خارج دهانی باعث انتروژن قدامی و کاهش اوربایت گشته و به همراه سیمهای Rectangular بخوبی باعث کنترل تورک ریشه شده و ما را به اهداف مورد نظر می رساند. هدف از این مقاله ارایه طرح درمان بیمار 13 ساله ای است که با HPJH درمان شده است.

تحلیل اپیکالی ریشه، یکی از مشکلات معمول و بعضا جدی در بیماران ارتودنسی است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تحلیل اپیکالی ریشه در دندانهای مولر اول فک پایین است که تحت درمان ارتودنسی ثابت قرار گرفته اند و ارتباط آن با عواملی نظیر سن، جنس، نوع و مدت زمان اعمال نیرو بررسی گردیده است. 92 دندان مولر اول فک پایین که به طریق ارتودنتیک درمان شده بودند، از روی 46 رادیوگرافی پانورامیک (به صورت راست و چپ) مورد بررسی قرار گرفتند. 14 پسر و 32 دختر در این تحقیق شرکت داشتند و 38 مورد با نیروی اکستروژن همراه با Tipping و 54 مورد فقط با Tipping درمان شده بودند. شیوع تحلیل ریشه 20.5 درصد بدست آمد و هیچ اختلاف آماری معنی داری بین سن، جنس و دوره درمان و تحلیل ریشه وجود نداشت. نتایج این تحقیق گویای آن است که عوامل فردی ناشناخته ای وجود دارند که بر روی این پدیده موثرند. بررسی عوامل بیوشیمیایی مسبب تفاوتهای فامیلی در این ارتباط، می تواند گامی سودمند در این مساله باشد.

هدف از نگارش این مقاله، ارایه گزارشی از میزان شیوع کودکان بدون پوسیدگی در سنین قبل از مدرسه در مشهد می باشد. به همین جهت 754 کودک 6-3 ساله که از کودکستانها و دوره های آمادگی شهر مشهد بطور تصادفی انتخاب شده بودند مورد معاینه قرار گرفتند. این عده شامل 82 مورد 3 ساله (34 پسر و 48 دختر)، 104 مورد 4 ساله (47 پسر و 57 دختر)، 312 مورد 5 ساله (141 پسر و 171 دختر) و 256 مورد 6 ساله (140 پسر و 116 دختر) بودند. فلوراید آب آشامیدنی مشهد بسیار جزیی و در حد 0.4PPM می باشد. معاینات تقاطعی و یکسان کردن دید انجام گرفت که تفاوت از نظر آماری چشمگیر نبود (P>0.05). این مطالعه در دو منطقه محروم و غیر محروم و با ضوابط تشخیصی طبق دستورالعملهای سازمان بهداشت جهانی انجام گرفت. نتایج نشان داد که فقط 22% کل این کودکان سنین قبل از مدرسه بدون پوسیدگی بودند. تفاوت آماری فاحشی بین تجربه پوسیدگی دختران و پسران مشاهده نشد (P>0.05). درصد کودکان با دندانهای سالم از 63% در سن سه سالگی به 14% در سن شش سالگی تنزل می کرد که از نظر آماری چشمگیر بود (P<0.001). میزان شیوع وضعیت بدون 2 پوسیدگی در مناطق محروم و غیرمحروم 16% و 26% را نشان داد که از نظر آماری قابل توجه بود (P<0.05). نتایج کلی این تحقیقات نشان داد که کمترین درصد کودکان با دندانهای سالم (CF) مربوط به کودکان مناطق محروم بود و اینکه درصد این کودکان با افزایش سن از سه تا شش سالگی در دو منطقه افزایش می یافت. لذا، اجرای برنامه های پیشگیری در جامعه از جمله مراقبتهای اولیه بهداشت دندان (PDHC) بایستی هر چه زودتر پس از رویش دندانهای شیری شروع گردد و بعلاوه باید بیشتر در مناطق محروم متمرکز شود.

با توجه به شیوع بالای اختلالات مفصل گیجگاهی فکی و عوارض شناخته شده آن و گزارشات متفاوت از شیوع بیماری و بیماران و به منظور تعیین اپیدمیولوژی اختلالات مفصل گیجگاهی فکی، تحقیق بر روی دانشجویان دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام گرفت. تحقیق به روش توصیفی و بر اساس مبنای مشخص آماری 260 نفر و نمونه گیری بصورت تصادفی انجام شد. در بررسی بالینی، درد، حساسیت عضلات، صدای مفصل، حداکثر باز شدن عمودی فک، سن، جنس، مال اکلوژن حاضر، تماس های پیش رس، سایش دندانی و وجود Clenching و Bruxism مطالعه شد. شیوع اختلالات مفصل گیجگاهی فکی 46.5 درصد بدست آمد که شامل Clicking 22 درصد، محدودیت حرکت فکین 12.2 درصد، درد 4.7 درصد و 7.6 درصد دچار دو یا سه علامت فوق با هم بودند. درد در کل افراد بیشتر از نوع منتشر، شیوع Clenching و Bruxism در افراد مونث بیشتر از مذکر بود. افراد مونث دچار Clicking، بیشتر به درد مبتلا بودند تا افراد مذکر. در 52.6 درصد افرادی که حداقل یکی از علایم TMD را داشتند کار دندانپزشکی عامل مستعد کننده برای شروع TMD بوده است. از میان عوامل تشدید کننده، جویدن غذای سفت بیشتر سبب درد و Clicking می شد. با بررسی یافته های بدست آمده و مقایسه آن با سایر مطالعات اپیدمیولوژیک، مشخص می گردد که سن، جنس، شغل، موقعیت جغرافیایی و اجتماعی و نحوه اجرای تحقیق به میزان زیادی بر یافته های بدست آمده از تحقیقات تاثیر می گذارند. به همین جهت پیشنهاد می گردد که اختلالات مفصل گیجگاهی فکی در نقاط متفاوت مملکت و در گروه های متفاوت (شغلی، سنی) بخصوص دانشجویان سایر دانشکده ها بررسی شود تا مشکلات و نگرانی های آنها مشخص و برای کاهش آنها اقدام صورت پذیرد.

میزان موفقیت ترمیمهایی که توسط رزینهای نوری انجام می شوند با شدت اشعه خروجی از دستگاه لایت کیور در ارتباط مستقیم می باشد. هدف از این تحقیق بررسی شدت اشعه دستگاه لایت کیور در مطبهای خصوصی شهر تهران در سال 76 بوده است که به این منظور شدت اشعه در 302 دستگاه لایت کیور توسط دو دستگاه رادیومتر (Demetron Radiometer) بر حسب واحد mW/cm2 اندازه گیری شد سپس نتایج در سه گروه تقسیم بندی شدند: (A 300 mW/cm2 و بالاتر که شدت اشعه مطلوب می باشد. (B mW/cm2 299-200 که نیاز به زمان نور دادن طولانی تری دارد. (C کمتر از mW/cm2 200 که حتی با طولانی کردن زمان نوردهی مشکل موجود قابل جبران نمی باشد. دامنه تغییرات شدت اشعه در این تحقیق بین حداکثر mW/cm2 700 و حداقل mW/cm2 5 و میانگین شدت اشعه 252.0±105.4 mw/cm2 می باشد. 33.4 درصد از دستگاه های لایت کیور در گروه A و 43.7 درصد در گروه B و 22.9 درصد در گروه C قرار گرفتند. بدین معنی که شدت اشعه 66.6 درصد از دستگاه ها پایین تر از حد مطلوب بوده است و تنها 45.4 درصد از افرادی که دستگاه آنها در گروه B قرار گرفته بود بیان داشتند که مدت زمان نور دادن را افزایش می دهند. نتایج حاکی از آن بود که با افزایش سن دستگاه میزان شدت اشعه کاهش پیدا کرده است (p<0.001). سرفایبراپتیک در اکثر دستگاه های لایت کیور دارای آلودگی متوسط می باشد و با افزایش میزان آلودگی، شدت اشعه کاهش می یابد (p<0.005). بنابراین بطور کلی شدت اشعه دستگاه لایت کیور در بسیاری از مطبهای دندانپزشکی پایین تر از حد مطلوب می باشد لذا کنترل کیفیت اهمیت بیشتری دارد.

اعتیاد از جمله بیماری هایی است که تبعات جانبی آن به اندازه خودش مشکل آفرین است. هدف از مطالعه حاضر بررسی وضعیت پریودنتال در میان معتادان می باشد. به همین منظور 100 مرد معتاد به عنوان گروه مورد و 100 نفر با شرایط مشابه ولی سالم به عنوان شاهد انتخاب شدند که در آنها ایندکس CPITN، خشکی دهان و پوسیدگی محور ارزیابی قرار گرفت. در جمع میانگین شاخص بیماری پریودنتال در گروه مورد 2.9 و در گروه شاهد 2.5 به دست آمد. خشکی دهان در گروه مورد 50 درصد و در گروه شاهد 25% و پوسیدگی سرویکال در گروه مورد 5% و در گروه شاهد 2% بود. از این مشاهدات چنین نتیجه گرفته می شود که دود ناشی از مصرف مواد مخدر به انضمام عدم رعایت بهداشت در تخریب وضعیت پریودنتال و سرویکال موثر می باشند.

Intentional replantation به عنوان یک روش درمانی، در زمانی که درمانهای معمولی و یا جراحی اندو قابل انجام نیستند، پذیرفته شده است. لکن در طی چند دهه اخیر در زمینه ارزش این درمان اختلاف نظراتی بوجود آمده است. این مقاله به مرور موارد تجویز و عدم تجویز، روش و عوامل موثر در موفقیت Intentional replantation خواهد پرداخت. بررسی این موضوع از آنجا مورد اهمیت قرار می گیرد که به نظر می رسد همکارانی مبادرت به انجام این درمان در بخشهای خصوصی می نمایند. که در این بین ممکن است مشکلاتی در تمام مراحل درمان اعم از تشخیص، روش درمان و پیگیری آن وجود داشته باشد که این مطلب می تواند راهگشای آنها در درمان هر چه بهتر و ارایه خدمت به جامعه گردد.